أعوذ بالله من الشیطان الرجیم
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ
بخوان این سوره را به نام خدای رحمتگر مهربان
قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ (1) مِنْ شَرِّ ما خَلَقَ (2) وَ مِنْ شَرِّ غاسِقٍ إِذا وَقَبَ (3) وَ مِنْ شَرِّ النَّفَّاثاتِ فِی الْعُقَدِ (4) وَ مِنْ شَرِّ حاسِدٍ إِذا حَسَدَ (5)
دنیا پر از آفریدههایی است که شرّشان ما را تهدید میکند. راه امان از شرّ مخلوقات الهی چیست؟ این پرسشی است که افکار حقیقت طلب را به خود مشغول میکند.
ای رسول ما! بگو پناه میبرم به پروردگار سپیدهدم؛ همان پروردگاری که تاریکی شب را میشکافد و روشنایی صبح را در دل آن پدید میآورد و هموست که میتواند تاریکی شر را بشکافد و روشنایی خیر را در دل آن پدیـد آورد.«1» به او پنـاه میبرم از شرّ هر آنچه آفریده است.[1] آفریدگار پدیدهها اوست و بیتردید، دفع و رفع شرّ پدیدهها در دست اوست«2» و از شرّ تاریکی، آنگاه که فراگیر شود و ما را از خطرات احتمالی اطرافمان غافل سازد«3» و از شرّ زنان جادوگر که به هنگام افسون کردن مردمان در گرههای جادو، سخت میدمند و به سبب غفلتمان از سحرشان، در معرض آسیبشان هستیم«4» و از شرّ هر حسود، آنگاه که حسد میورزد و درصدد آسیب رساندن به ماست و ما از نیت او غافلیم.«5»
خدای متعالی اسبابی فراوان برای امان بخشیدن به انسان از شرّ آفریدهها تدارک دیده است. گاهی وجود همین اسباب و وسائط، مانند حجابی بر یک واقعیت، ما را از ناتوانی خود در محافظت از خویشتن غافل میسازد، اما با توجه به شرّ برخی پدیدهها میتوان فهمید که برای حفظ خویش از شرّ مخلوقات، چقدر عاجز و ناتوانیم. کافی است به تاریکی، سحر و حسادت توجه کنیم.
در میان تاریکی که از خطرات احتمالی غافلیم، چه راهی برای حفظ خویش داریم؟ اگر حیوان درنده یا گزندهای یا انسان شروری بخواهد به ما آسیبی برساند، بی آنکه ما از وجود او آگاه باشیم؛ اگر ساحران با وِرد و جادو و دمیدن در گرهها بخواهند ما را دچار مشکل سازند، بی آنکه ما از اصل مسحور شدن خویش و راه ابطال آن خبری داشته باشیم؛ اگر برادر یا دوستمان نسبت به ما حسادت بورزد و بخواهد ضرری به ما برساند، بی آنکه از نیت سوء او آگاه باشیم؛ در برابر این شرور نهان، چه کاری از دست ما بر میآید و چه راهی برای نجات خویشتن از شرّ آنان سراغ داریم؟
اینجا دیگر اسباب و عوامل خدادادی پناه جستن از خطر به کار نمیآید. فرصت مناسبی است تا ناتوانی خویش را با همه وجود دریابیم و به دنبال پناه و پناهگاه حقیقی باشیم. باید بدانیم که حتی اشرف مخلوقات6 هم در دفع شرّ مخلوقات خدا باید به آفریننده آنها پناه ببرد و جز این راهی نیست.
جهت هدایتی سوره:
لزوم پناه بردن به خدا از شر آفریدههایش
از شرّ آفریدهها به پروردگار سپیدهدم پناه ببرید.
صدق الله العلی العظیم
[1] . پناه بردن از شرّ آفریدهها نه بدین معنی است که همه آنها نسبت به انسان دارای شرند، بلکه مقصود، پناه بردن از شرّ هر آفریدهای است که ممکن است شرّش متوجه انسان شود.